Personal Assistant

Cwestiwn 3: I ba raddau ac ym mha ffyrdd y mae'r egwyddorion yn arwain at y canlyniadau a ddymunir?


Yng ngham olaf ein gwaith, roedden ni am weld pa wahaniaeth yr oedd y Ddeddf a’i hegwyddorion sylfaenol wedi’i wneud i bobl a gefnogir gan wasanaethau a’u gofalwyr di-dâl a’u teuluoedd.

Disgwyliadau a Phrofiadau pobl a gefnogir gan wasanaethau a'u gofalwyr di-dâl

Canfu ein hadroddiad, gyhoeddwyd yn 2022, ar Ddisgwyliadau a Ehrofiadau pobl sy’n byw yng Nghymru sy’n derbyn gofal a chymorth, neu sy’n ofalwyr, y dylai’r rhai sy’n dibynnu ar wasanaethau cymdeithasol allu disgwyl cymorth pan a lle mae ei angen, ac nad oes angen iddyn nhw frwydo i gael eu clywed. Cymerodd bron i 200 o gyfranogwyr ran yn y cam hwn o’r astudiaeth, ac er bod rhai o’r canfyddiadau’n gadarnhaol – dywedodd nifer o ymatebwyr eu bod yn teimlo bod gweithwyr proffesiynol rhoi mwy o sylw iddyn nhw ers y Ddeddf, a bod ganddyn nhw well perthynas â’u gweithiwr cymdeithasol – canfu’r adroddiad nifer o faterion y mae angen rhoi sylw iddyn nhw:

  • Roedd rhai ymatebion yn amlygu teimladau unigolion o ran peidio â chael eu clywed, gan adrodd bod yn rhaid iddyn nhw fynd ar ôl cymorth ac ymladd amdano, ac yn aml yn teimlo eu bod yn cael eu hanwybyddu oni bai eu bod yn wynebu argyfwng. 
  • Roedd yr adroddiad hefyd yn tynnu sylw at bryderon unigolion am beidio â chael eu cynnwys mewn trafodaethau a phenderfyniadau am eu cymorth, bod yn ansicr ynghylch eu hawliau o dan y Ddeddf, ac anawsterau wrth dderbyn cymorth yn y Gymraeg. 
  • Ar y cyfan, teimlai pobl nad oedd eu profiadau o dan y Ddeddf wedi bodloni eu disgwyliadau o’r hyn yr oedden nhw'n gobeithio y byddai hi'n i gyflawni. 
  • Gwaethygwyd y materion hyn i'r rhai o gymunedau BAME Du, Asiaidd ac Ethnig Leiafrifol.

Ffocysu ar Egwyddorion y Ddeddf – adroddiadau tystiolaeth ategol

Yn ogystal, ac wedi’u cyhoeddi ochr yn ochr â’r Adroddiad Terfynol ac er mwyn ei gefnogi, mae’r tîm wedi cynhyrchu cyfres o adroddiadau ychwanegol sy’n rhoi ffocws ar yr egwyddorion unigol sy’n sail i’r Ddeddf. Rydyn ni hefyd wedi cynhyrchu dadansoddiad o oblygiadau ariannol ac economaidd gweithredu’r Ddeddf. Maen nhw'n caniatáu archwiliad manwl o’r galluogwyr a’r rhwystrau a brofwyd wrth weithio tuag at nodau a dyheadau’r Ddeddf: